Wigilia i 12 potraw

Jedną z tradycji związanych ze świętami Bożego Narodzenia jest przyrządzanie dwunastu potraw wigilijnych. Mają one symbolizować dwunastu apostołów, którzy zasiedli z Jezusem do ostatniej wieczerzy. W niektórych częściach kraju liczba ta łączona jest z dwunastoma miesiącami roku.

Tradycja związana z liczbą dwanaście nie jest jednak tak oczywista. Z licznych podań wynika, że niegdyś przygotowywano nieparzystą liczbę potraw np.: jedenaście na dworach magnackich, a dziewięć u szlachty. Wierzono bowiem, że liczby nieparzyste przynoszą szczęście. Na wieczerzę składającą się z dwunastu potraw mogli sobie pozwolić tylko najzamożniejsi. Ludzie biedniejsi, żyjący na wsiach w Wigilię spożywali siedem lub dziewięć potraw. Ilości te także nie były przypadkowe, ponieważ symbolizowały siedem dni tygodnia i dziewięć chórów anielskich.

Wieczerza wigilijna była i jest posiłkiem postnym (bez mięsa, tłuszczów zwierzęcych, a nawet bez nabiału), co nie znaczy ubogim. Suto zastawiony stół miał zapewnić obfitość jedzenia i umożliwić korzystanie z wszelkich przyjemności i radości życia w przyszłym roku. Do zapewnienia sobie szczęścia i przychylności losu nie wystarczyła odpowiednia ilość dań, należało również spróbować każdej z potraw.

Ogromną uwagę przywiązywano do leczniczych właściwości składników potraw oraz ich symbolicznego znaczenia. Miód miał dodawać sił oraz był symbolem płodności, słodyczy, powodzenia oraz radości. Mak zapewniał dobry sen i urodzaj. Orzechy wedle tradycji potęgowały mądrość oraz były symbolem dostatku. Potrawy z grochu i kapusty, zgodnie z wierzeniami ludowymi, dodawały siły i zdrowia. Ryba jest natomiast odwiecznym symbolem chrześcijaństwa i obfitości.

Dania wigilijne przyrządzane obecnie, niewiele różnią się od tych dawniejszych. Nadal podstawą każdej wieczerzy są zupy: barszcz czerwony z uszkami, który w różnych rejonach kraju może być zastępowany przez biały żur, zupę grzybową czy zupę rybną. Nikt nie jest w stanie sobie wyobrazić tego dnia bez ryb przyrządzanych na różne sposoby, a najpopularniejsza z nich to karp smażony oraz karp w galarecie. Podstawą menu są także: kapusta z grochem, kapusta z grzybami, pierogi z kapustą, kluski z makiem i miodem, kompot z suszonych owoców, kulebiak (zupa migdałowa), kutia oraz makówki.

WESOŁYCH ŚWIĄT

źródło:http://www.niam.pl/pl/artykul/5-dlaczego_na_wigilijnym_stole_jest_dwanascie_potraw_