Witaminy czyli cegiełki życia

Są one niezbędne do prawidłowego przebiegu procesów życiowych. Regulują przemianę materii, ułatwiają przetwarzanie żywności w energię. Ponieważ nasz organizm nie potrafi sam wytwarzać witamin, trzeba mu w tym pomóc, podając je w pokarmach. Niedobory bowiem mogą spowodować różne niedomagania, pogorszenie samopoczucia, nawet choroby. Jeśli jednak odżywiamy się prawidłowo, spożywamy stale wszystkie grupy produktów, a więc gruboziarniste, ciemne pieczywo, płatki owsiane, nabiał, warzywa i owoce, nie musimy obawiać się, że grozi nam awitaminoza. A oto krótka charakterystyka poszczególnych witamin:

WITAMINA A. Reguluje wzrost, dlatego jest szczególnie potrzebna młodym, rozwijającym się organizmom. Witaminę tę nazywa się często witaminą wzroku. Jej niedobór może spowodować tzw. kurzą ślepotę. Jest ona również niezbędna w przebiegu wielu procesów przemiany materii, do utrzymania zdrowej, ładnej skóry, błony śluzowej w układzie trawiennym i przewodzie oddechowym, co jest ważne dla ochrony przed infekcjami. Nasz organizm przyswaja witaminę A jedynie w obecności tłuszczów. Najczęściej przyjmujemy ją jako karoten, czyli prowitaminę, gdyż w tej właśnie postaci występuje w produktach pochodzenia roślinnego. Można ją również znaleźć w mleku, maśle, jajach, nerkach i wątrobie.

WITAMINY GRUPY B. Chronią i wzmacniają nerwy, skórę, mięśnie, układ sercowo-naczyniowy. Są niezbędne dla prawidłowego i lepszego przyswajania wielu produktów. Regulują przemianę materii, uwalniają energię zawartą w tłuszczach, białku i węglowodanach. Niedobór tej witaminy może spowodować zaburzenia w czynnościach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, w pracy serca oraz w krążeniu i gospodarce wodnej organizmu. Warto też wiedzieć, że zapotrzebowanie na tę witaminę jest większe u osób, które palą papierosy i piją zbyt wiele... kawy.

WITAMINA C. O kwasie askorbinowym wszyscy na ogół sporo wiedzą. Niedobory powodują zmęczenie, kłopoty z dziąsłami (tzw. przyzębica), podatność na infekcje. Witamina ta jest bardzo wrażliwa na wszelkie czynniki zewnętrzne, światło, temperaturę, powietrze i dlatego wszystkie produkty, które ją zawierają, najlepiej spożywać zaraz po przyrządzeniu. Zimą i na przedwiośniu trzeba również pamiętać o wzbogaceniu posiłków, dodając do nich rzeżuchę uprawianą na oknie, natkę pietruszki, koperek. Radzę również polubić cebulę i czosnek. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C wynosi ok. 75 do 100 miligramów, a dla palaczy do 130.

WITAMINA D. Przeciwkrzywiczna, reguluje ilość wapnia w organizmie. Tworzy się ona pod wpływem promieni słonecznych, jest niezbędna dla naszych zębów i kości. Dlatego też tak wielką wagę przywiązują pediatrzy do tego, by mali pacjenci nie odczuwali jej niedoboru w pierwszych trzech latach swego życia. Niedobory tej witaminy mogą występować również w późniejszym wieku i objawiać się odwapnieniem kości. Dotyczy to zwłaszcza osób źle trawiących tłuszcze. Powinny one przebywać dużo na powietrzu i pić jak najwięcej mleka, dostarczającego wapnia i witaminy D.

WITAMINA E. Zwana popularnie witaminą młodości, pomaga w tworzeniu się czerwonych krwinek, utrzymania zdrowych mięśni i tkanek. Istnieją poglądy o ochronnej roli tej witaminy w procesach degeneracyjnych. Hamuje ona starzenie się, zapobiega miażdżycy. Chroni także witaminę A przed utlenieniem. Zapotrzebowanie na nią pokrywa racjonalne odżywianie. Występuje w świeżych liściach warzyw.

Takie witaminy, jak: H, K, M, PP pozostają nadal w znacznym stopniu tajemnicą. Wiadomo jednak, że witamina H pomaga przy procesach przemiany materii. Witamina K w tworzeniu się substancji odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi i utrzymywanie prawidłowej przemiany materii w kościach. Brak witaminy M w organizmie może być przyczyną poronień. Kobiety zażywające środki antykoncepcyjne potrzebują jej znacznie więcej. Z kolei witamina PP pobudza produkcję energii w komórkach organizmu. Jej niedobory powodują pelagrę (czyli rumień lombardzki - schorzenie wywołane niedoborem witaminy PP i zespołu witamin B). Są również przyczyną nadmiernej pobudliwości nerwowej. Odradzam nieprzemyślane łykanie witamin w tabletkach. Można je zażywać jedynie za zgodą prowadzącego lekarza. Witaminy te łyka się zwykle wtedy, gdy zachodzi konieczność wsparcia osłabionego organizmu.

Źródła: Jadwiga Górnicka APTEKA NATURY Poradnik zdrowia str.25-26

https://gotujmy.pl/witaminy-w-jakich-produktach-wystepuja,artykuly-witaminy-w-diecie-artykul,11356.html